Πύθιο Ολύμπου

Το Πύθιο όπως φαίνεται από την κορυφή του λόφου των Αγίων Αποστόλων.

Το Πύθιο είναι χωριό του Δήμου Ελασσόνας και είναι χτισμένο στην Νοτιοδυτική πλευρά του Ολύμπου, σε υψόμετρο 720 μέτρων, κοντά στην είσοδο των στενών της Πέτρας. Απέχει από την Ελασσόνα 25 χιλιόμετρα και από την Κατερίνη 52 χιλιόμετρα.

Η ονομασία του χωριού "Πύθιο" πιθανολογείται ότι προέρχεται από τον θεό Πύθιο Απόλλωνα, που λατρεύονταν ιδιαίτερα εκεί.

Μέχρι το 1928, το χωριό ονομαζόταν Σέλλος.

Μία άποψη είναι ότι το «ΣΕΛΛΟΣ» προέρχεται από τη λέξη Σέλωμα, λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους του χωριού. Μία ακόμη άποψη είναι ότι η λέξη «ΣΕΛΛΟΣ» προέρχεται από το ομηρικό Σελλοί. Πολλοί υποστηρίζουν πως Σελλοί – Ελλοί – Ελλάς είναι ταυτόσημες και παράγωγες λέξεις και πως το όνομα Ελλάς προέρχεται από το αρχαίο όνομα Σελλοί.

Το Πύθιο Βορειοανατολικά του λόφου των Αγίων Αποστόλων.

Το Πύθιο είναι γνωστό από την Ιλιάδα του Ομήρου και έχουν βρεθεί ερείπια της αρχαίας πόλης του Πυθίου, γύρω από τον λόφο των Αγίων Αποστόλων.

Εκτός από την Ηπειρωτική Δωδώνη με το Μαντείο του Διός ο Όμηρος αναφέρει την πόλη Δωδώνη «παρά τον Τιταρήσιον ποταμόν». Επιπλέον στην Ιλιάδα βλέπουμε τον Αχιλλέα να προσεύχεται στον Δία της Δωδώνης τον Πελασγικό, της κακοχείμωνης Δωδώνης, που ζουν εκεί οι Σελλοί .

Στηριζόμενοι εκεί πολλοί αρχαιολόγοι και ιστορικοί ξεκινούν και πιθανολογούν για μία Θεσσαλική Δωδώνη στους πρόποδες του Ολύμπου και να ερευνούν την ύπαρξη ενός Μαντείου προς τιμήν του Διός στην περιοχή του Πυθίου. Ωστόσο, η ύπαρξη Μαντείου θα μπορούσε να είναι δυνατή καθώς στο Πύθιο υπήρχε ένας μοναδικός τόπος, στον χώρο του οποίου παρατηρείται το φαινόμενο που συναντούμε επιλεκτικά σε ορισμένα μέρη της Ελλάδος και του κόσμου, όπως στην περιοχή των Δελφών, στο σπήλαιο της Πεντέλης, στη Δήλο κ.α.

Πρόκειται για περιοχές στις οποίες συγκεντρώνονται διάφορα διασυμπαντικά ηλεκτρομαγνητικά κύματα και εκπέμπονται σε διάφορες κατευθύνσεις. Πράγματι, ύστερα από έρευνα του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έχει διαπιστωθεί ότι ο χώρος αυτός λειτουργεί ως «αντιχείον», δηλαδή δέχεται ήχους από μακρινές αποστάσεις και ανακλώνται στο σημείο αυτό.



Πολλοί λοιπόν θεωρούν το πρώτο Μαντείο του Δωδωναίου Δία του Πελασγικού ιδρύθηκε στην Περραιβική Δωδώνη. Γι΄ αυτούς το Μαντείο το Μαντείο της Ηπειρωτικής Δωδώνης είναι μεταγενέστερο δημιούργημα των Περραιβών που αναχώρησαν προς την Ήπειρο, μετά την εισβολή των Λαπίθων στη Θεσσαλία και την πεδινή Περραιβία.

 Στηριζόμενοι στην πιθανότητα ύπαρξης της Θεσσαλικής Δωδώνης οι επιστήμονες ερευνούν για την τοποθεσία της. Ο Όμηρος την τοποθετεί παρά τον Τιταρήσιον ποταμόν, ο Στράβωνας 15 σταδίους από την πόλη Σκοτούσα, ο Γεωργιάδης στο Σαραντάπορο και ο Heuzey στην Αγία Τριάδα. Όπως και να΄χει λοιπόν δεν είμαστε ακόμα σε θέση να μιλήσουμε με βεβαιότητα για το που βρισκόταν η πόλη Δωδώνη στην Περραιβία.

Το αρχαίο Πύθιο ήταν η πρωτεύουσα της Περραιβικής Τριπολίτιδος, η οποία περιελάμβανε την Άζωρο και την Δολίχη, περίπου από τον 5ο μέχρι και τον 3ο αιώνα π.Χ.

Οι Ναοί του Ποσειδώνα Πατρώου και του Πυθίου Απόλλωνος.

Νοτιοδυτικά του λόφου των Αγίων Αποστόλων, έχουν γίνει αρχαιολογικές ανασκαφές οι οποίες έφεραν στο φως, τρείς Ναούς Ρωμαϊκής εποχής. Και οι τρεις Ναοί, χρονολογήθηκαν στα χρόνια του Οκταβιανού Αύγουστου. Έχει βρεθεί ο Ναός του Απόλλωνα Πυθίου (33×13μ), βάση Ναού του Πατρώου Ποσειδώνα (33×13μ) και άλλη μια βάση Ναού αφιερωμένου στην Αρτέμιδα Αγαγυλαία (πολύ μικρότερων διαστάσεων).

Η ακρόπολη του αρχαίου Πυθίου, βρισκόταν στον λόφο "Άγιοι Απόστολοι" και περιμετρικά από τον λόφο αυτόν, υπήρχε η αρχαία πόλη.

Το εξωκλήσι των Αγίων Αποστόλων, που βρίσκεται στην κορυφή του ομώνυμου λόφου.

Βρέθηκαν πολλές επιγραφές, δύο ακέφαλα λατρευτικά αγάλματα, του Απόλλωνα Πυθίου και του Απόλλωνα Δωρείου, τα οποία προέρχονται από προγενέστερο Ιερό που ήταν χτισμένο εκεί.

Λένε ότι ο Μέγας Αλέξανδρος θυσίασε εκατόμβη βοδιών στον Δία, όταν πήγε στο Πύθιο για να στρατολογήσει άνδρες της περιοχής, για την εκστρατεία του στην Περσία. Αυτός ο βωμός, σώζονταν μέχρι και το 1965, όπου δύο νεαροί βοσκοί βόσκοντας τα κοπάδια τους εκεί, τον κατεδάφισαν!

Ο λόφος των Αγίων Αποστόλων όπως φαίνεται από τον αρχαιολογικό χώρο Πυθίου.

Επίσης ο Πλούταρχος στο βίο του "Αιμιλίου Παύλου" αναφέρεται στην πρώτη μέτρηση της υψομετρικής διαφοράς που έγινε από τον Ξεναγόρα στο ιερό του Πύθιου Απόλλωνα στην κορυφή του Ολύμπου. 

Μια ματιά στους Ναούς του Πατρώου Ποσειδώνος και Πυθίου Απόλλωνος, από την κορυφή του λόφου.

Το 1968 βρέθηκε μία επιγραφή που αναφέρει τα ονόματα Περραιβών πολεμιστών στον Τρωικό πόλεμο.